W związku z wejściem w życie 1.05.2004 r. ustawy z 28.11.2003 r. o świadczeniach rodzinnych pragnę przedstawić Państwu krótką informację w przedmiotowej sprawie.
Zgodnie z przedmiotową ustawą w miejsce kilku dotychczasowych świadczeń wprowadzono jeden zasiłek rodzinny oraz 7 różnych innych dodatków do niego.
Od 1 maja 2004 roku jako burmistrza miasta zobowiązany jestem wypłacać świadczenia rodzinne samotnym matkom, bezrobotnym, osobom objętym opieką MOPS oraz osobom otrzymującym zasiłki chorobowe i macierzyńskie po ustaniu ubezpieczenia. W zadania, o których mowa powyżej, gmina wstępuje w miejsce dotychczasowego płatnika, którym był Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Pomimo istnienia ustawy do dnia dzisiejszego nie było możliwe ustalenie ani ilości osób, które mają być objęte świadczeniem, ani kwot niezbędnych do realizacji zadania. ZUS mimo szczerych chęci nie był w stanie przekazać gminie danych osób uprawnionych do zasiłków, ponieważ posiadana przez nich baza danych sporządzona została w oparciu o nazwę płatnika, a nie miejsca zamieszkania osoby pobierającej świadczenie.
Skalą problemu obrazuje chociażby nowy dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki poza miejscem zamieszkania. Dodatek ten zastępuje dotychczas obowiązującą ulgę w podatku i dotyczy również osób, które w przeszłości z takiej ulgi skorzystać nie mogli. Niemożliwe jest więc zwymiarowanie skali problemu tegoż dodatku.
Niekompetencja ustawodawcy oraz centralnej administracji rządowej objawia się chociażby w tym, że do dnia dzisiejszego miasto Chojnice nie otrzymało ani złotówki na wypłatę świadczeń. Nie istnieją również żadne decyzje finansowe, które określałyby przysługujące na ten cel finanse. Do dnia dzisiejszego przyznano jedynie kwotę 5 tys. zł. na koszty obsługi wypłat zasiłków. Biorąc pod uwagę fakt, iż koszty te mają wynosić 2% wydatków na świadczenia rodzinne powstaje absurdalny wniosek, iż jeżeli kwota ta stanowi owe 2% to na zasiłki rząd zamierza przeznaczyć 250 tys. zł. Obecny stan zaangażowania Skarbu Państwa w realizację tego zadania nasuwa daleko idące obawy, iż samorząd miasta Chojnice nie będzie w stanie na czas wypłacić należnych zasiłków rodzinnych. Obawy te potęguje m.in. obowiązek dostarczenia przez osobę ubiegającą się o zasiłek zaświadczenia o wysokości dochodów w 2002 r. Biorąc pod uwagę fakt, że w kwietniu Urzędy Skarbowe będą miały problem z unijnym NIP-em oraz rozliczeniami PIT nie wydaje się możliwe by wszyscy zainteresowani mogli skompletować właściwą dokumentację.
Obawiam się, iż kolejny raz reformę administracyjną przeprowadzono kosztem najbiedniejszych.
Arseniusz Finster
Chojnice, dn. 8.04.2004.