Zakład Zagospodarowania Odpadów „Nowy Dwór” Sp. z o.o.
Stary Rynek 1, 89-600 Chojnice
tel. 052-397-18-00 wew. 63, fax 052-397-21-94
NIP 555-20-72-738 REGON 220719005
www.zzonowydwor.pl, [email protected]
Urząd Miejski w Chojnicach
Szanowni Państwo
Od wielu tysięcy lat, a więc od początku istnienia Ziemi, człowiek czerpał i czerpie wiele ze środowiska przyrodniczego, w którym żyje. Coraz częściej człowiek wykorzystuje środowisko przyrodnicze w sposób niekonwencjonalny, prowadząc do nadmiernej eksploatacji surowców naturalnych. Człowiek nauczył się korzystać z dóbr przyrody, lecz nie zawsze w sposób racjonalny i zgodny z naturą istnienia. Dzisiaj człowiek wpływa na środowisko na wiele sposobów. Przeobraża je według własnych wyobrażeń często niszcząc to, co w nim unikatowe. Ziemia, przyroda może istnieć bez człowieka, lecz on sam nie przetrwa ani chwili bez przyrody. Musimy wiedzieć, iż środowisko jest dobrem ogólnoludzkim. Żyjemy w nim i powinniśmy je chronić, aby zachować tak cenne dla nas zdrowie.
W związku z powyższym przekazujemy Państwu artykuł Pani Katarzyny Karpus poruszający problem kultury ekologicznej i jej wpływ na nasze zdrowie – z prośbą o chwilę refleksji nad ,,naszą osobistą kulturą ekologiczną’’
Z poważaniem
| Burmistrz Miasta Chojnice dr Arseniusz Finster |
Prezes Zarządu Lucyna Perlicka |
Środowisko dla zdrowia*
Co roku umiera na świecie 49 milionów ludzi. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) 75 procent zgonów następuje przedwcześnie wskutek zatrucia środowiska oraz niewłaściwego trybu życia. Oto przykłady:
Nowotwory, biegunki, gruźlica, infekcje dróg oddechowych, astma oskrzelowa, alergie.
Zdrowie to stan względnej równowagi organizmu reagującego na zmienne warunki środowiska zewnętrznego. Stan taki przejawia się w dobrym samopoczuciu fizycznym, psychicznym i społecznym człowieka. Zachwianie równowagi między organizmem a otoczeniem następuje wtedy, gdy czynniki zewnętrzne są zbyt silne i działają zbyt długo lub gdy sprawność reakcji adaptacyjnych ustroju jest ograniczona. Zachwianie tej równowagi powoduje chorobę. Zdrowie zależy od wielu czynników działających na organizm człowieka. Można je podzielić na trzy grupy:
czynniki fizyczne – jak temperatura, wilgotność, ciśnienie atmosferyczne, promieniowanie jonizujące;
czynniki chemiczne – naturalne składniki gleby, powietrza i wody oraz składniki wytworzone w wyniku działalności człowieka, powodujące zanieczyszczenie tych środowisk;
czynniki biologiczne – drobnoustroje chorobotwórcze: bakterie, wirusy, grzyby chorobotwórcze, pasożyty zwierzęce. Dyscypliną, która zajmuje się bytowaniem człowieka w konkretnych warunkach, jest higiena środowiska. Bada ona wpływ środowiska i jego zmian na organizm ludzki. Środowisko naturalne oraz jego kondycja wpływa na zdrowie człowieka aż w 25%. Większy wpływ na zdrowie ma styl życia człowieka czyli jego codzienne zachowanie i nawyki warunkując ludzki status zdrowotny aż w 50%.
Stan środowiska naturalnego zależy przede wszystkim od tego, jak zadba o nie sam człowiek. Kultura ekologiczna oraz styl życia człowieka mają kluczowe znaczenie dla kondycji środowiska naturalnego. Przez kulturę ekologiczną rozumiemy ogół zasad , reguł i sposobów ludzkiego działania, zbiorczy dorobek społeczeństw ludzkich ,powstający na podłożu biologicznych i społecznych cech oraz warunków jego bytu wyrażający się stopniem opanowania przyrody, osiągniętym stanem wiedzy i formami współżycia z przyrodą.
A zatem celem i podmiotem kultury ekologicznej jest człowiek – jego stosunek do przyrody ,jego codzienna umiejętność współżycia z nią, zdolność racjonalnego korzystania z niej. Kultura ekologiczna jest elementem kultury ogólnej człowieka, czyli układem wartości, norm, ideałów, wzorów zachowań i postaw etycznych. Odnosi się do umysłowego i moralnego rozwoju człowieka i pełni ważne funkcje instrumentalne wobec podstawowych potrzeb biologicznych, poznawczych, estetycznych, zdrowotnych itp.
Kultura ekologiczna jest niezbędna każdej jednostce ludzkiej na co dzień, aby nie powodować w szerokim tego słowa znaczeniu degradacji środowiska. Prawda to oczywista, że rozwój człowieka w kontakcie z przyrodą przynosi wartości nie dające się wytworzyć w żaden inny sposób. I dlatego w Światowej Karcie Przyrody zwrócono m.in. uwagę na to, że „Przyroda powinna być szanowana i jej istotne procesy nie powinny być zmieniane”. Wiadomości ekologiczne winne być szeroko rozpowszechniane wszelkimi możliwymi środkami, a w szczególności przez nauczanie, uczenie się o środowisku, które powinno stać się częścią ogólnej edukacji już od najwcześniejszych lat. Wychodzimy z założenia, że człowiek jest częścią przyrody, a także jej eksploatatorem i twórcą jej kształtu oraz najistotniejszym czynnikiem kryzysu ekologicznego, dlatego najcenniejszymi wartościami, jakie należy w nim kształcić i rozwijać są motywy poznawcze emocjonalne i działaniowe, a więc postawy pro-życiowe i proekologiczne.”
Stawiamy zatem tezę, że świadomość i kultura ekologiczna są funkcją wyższej świadomości społecznej.
Z braku wyższej kultury ekologicznej około dwóch i pół miliarda ludzi, czyli prawie połowa ludności świata, cierpi co roku wskutek chorób wywołanych niedoborem wody lub jej zanieczyszczenie oraz brakiem higieny. Na pogorszenie stanu zdrowia wielu osób wpływają też według WHO takie niepokojące zjawiska ostatnich lat, jak kwaśne deszcze, przerzedzenie warstwy ozonowej i ocieplenie klimatu ziemi. Ogólnie rzecz biorąc, z raportu WHO wynika, że ponad dwa miliardy ludzi żyje w warunkach grożących utratą zdrowia lub śmiercią. Doktor Hiroshi Nakajima, dyrektor generalny WHO, ostrzega: „Jeżeli nie zaczniemy działać teraz, kryzys tak się pogłębi, że stanie się nie do zniesienia dla ziemi i jej mieszkańców, ponieważ środowisko nie będzie się już nadawać do życia”. Jak już wcześniej zasygnalizowano społeczeństwo i poszczególni ludzie chcieliby żyć w czystym środowisku, korzystać z jego zasobów – przyrody, krajobrazu, czystych gór, żywych i zdrowych lasów, czystych jezior, potoków i rzek pełnych ryb i innych zwierząt. Czasami ze względu na złą sytuację materialną te potrzeby schodzą na drugi plan. Wtedy priorytetem jest szybki rozwój gospodarczy zapewniający wzrost produkcji dóbr materialnych, dający nowe miejsca pracy – likwidujący bezrobocie. Niesie to za sobą zniszczenie środowiska i związane z tym uciążliwości dla życia.
Dbajmy zatem o środowisko w którym żyjemy. Jest dla nas źródłem zdrowego i długiego życia. Dbałość o środowisko to proste codzienne czynności, jak również poważne działania podejmowane na rzecz polityki ekorozwoju, np.: segregacja śmieci, stosowanie odpowiednich nawozów, ochrona i utrzymanie zieleni komunalnej, ochrona wody, odpowiedniezagospodarowanie odpadów komunalnych, racjonalne gospodarowanie energetyką cieplną, zapewnienie ładu przestrzennego, racjonalne planowanie inwestycji komunalnych i przemysłowych, oczyszczanie ścieków komunalnych, realizacja edukacji zdrowotnej i ekologicznej poprzez edukację dzieci, młodzieży oraz dorosłych.
Katarzyna Karpus
*Artykuł został napisany w ramach realizacji zadań wynikających z „Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Miejskiej Chojnice”.
